კავკასიის სამხედრო ისტორიის მუზეუმის შექმნის იდეა კავკასიის სამხედრო ოლქის მეთაურს (1820-1893) გენერალ დონდუკოვ-კორსაკოვს ეკუთვნოდა. მუზეუმი 1888 წელს დაარსდა; მისი მშენებლობისთვის სახელმწიფო ხაზინამ 80 000 ვერცხლის რუბლი გამოყო. შენობა დააპროექტა გერმანული წარმოშობის რუსმა არქიტექტორმა, ალბერტ ფედოროვიჩ ზალცმანმა (1833-1897). შენობა გოლოვინსკის პროსპექტზე (ახლანდელი რუსტაველის გამზირი) მდებარეობდა. მუზეუმი 1907 წლის 11 თებერვალს გაიხსნა. მუზეუმი ძირითადად კავკასიის ომის (1817-1864) მოვლენებს ეძღვნებოდა. გამოფენა სამ დარბაზში იყო განთავსებული. პირველ დარბაზში სხვადასხვა პერიოდის (ძირითადად კავკასიური, თურქული და სპარსული) იარაღი იყო წარმოდგენილი. მეორე დარბაზი დატყვევებული საარტილერიო იარაღისა და ჯავშანტექნიკის საფარს ეთმობოდა. და ბოლოს, მესამე დარბაზში საბრძოლო დროშები და საბრძოლო ნახატები იყო გამოფენილი, როგორიცაა ფრანც რუბოს (1856-1928) პანორამა „ახულგოს აულის შტურმი“, ასევე ივან კონსტანტინოვიჩ აივაზოვსკის (1817-1900) ნახატები. მუზეუმი პირველი მსოფლიო ომის დაწყებამდე ღია იყო. 1914-1915 წლებში კოლექციის უმეტესი ნაწილი (ათასზე მეტი ექსპონატი) სტავროპოლში გადაიტანეს. 1918 წელს მუზეუმიდან გატანილი ქონება ნაციონალიზებულ იქნა და სტავროპოლის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმს გადაეცა. 1920 წლიდან მუზეუმის შენობაში საქართველოს ეროვნული სამხატვრო გალერეაა განთავსებული.
ტფილისი. კავკასიის სამხედრო ისტორიის მუზეუმი
