ბალყარეთი. დაღმართი ელბრუსიდან აზაუს მყინვარზე

ელბრუსი სტრატოვულკანია, რომელიც მდებარეობს ყაბარდო-ბალყარეთისა და ყარაჩაი-ჩერქეზეთის საზღვარზე რუსეთის ფედერაციაში. ამ მთის სიმაღლე ზღვის დონიდან 5,642 მეტრია, ელბრუსი ევროპაში ყველაზე მაღალი მწვერვალია. მთის რუსული სახელწოდების ეტიმოლოგია ზუსტად არ არის ცნობილი. ყველაზე გავრცელებული ვერსიით, სახელწოდება „ელბრუსი“ მომდინარეობს ირანული „ელბურსიდან“ – „მაღალი მთა“. აზერბაიჯანის სამხრეთით და ირანის ჩრდილოეთით მსგავსი სახელწოდების მქონე მთათა სისტემის არსებობა ამ ჰიპოთეზის სასარგებლოდ მეტყველებს. ელბრუსის სიმაღლის პირველი გაზომვები 1813 წელს ჩაატარა რუსმა ასტრონომმა და გეოდეზისტმა ვიკენტი კარლოვიჩ ვიშნევსკიმ (1781-1851). ზენიტური და აზიმუტური მანძილების, ბარომეტრისა და თერმომეტრის ჩვენებების გამოყენებით, მეცნიერმა მთის სიმაღლე საკმაოდ ზუსტად განსაზღვრა – დაახლოებით 2898 ტოისი, ანუ 5.648 მეტრი (1 ტოისი 1.95 მეტრია). ელბრუსის მეორე მწვერვალი (5,621 მ) პირველად 1829 წელს დაიპყრო გენერალ გეორგი არსენიევიჩ ემანუელის (1775-1837) ხელმძღვანელობით სამეცნიერო ექსპედიციამ, ხოლო მთის უმაღლეს წერტილს პირველად 1874 წელს მიაღწია ინგლისურმა ექსპედიციამ ფლორენს კროუფორდ გროუვის (1838-1902) ხელმძღვანელობით. 1925 წელს, პირველი ქალი, რომელმაც ელბრუსის მწვერვალს მიაღწია, იყო ქართველი ალექსანდრა ჯაფარიძე (1895-1975).