სოფელი ცემი მდებარეობს მდინარე ბაკურიანის მარცხენა სანაპიროზე, ბორჯომიდან 15 კმ-ში. 1871 წელს ეს ტერიტორია დიდი თავადის, მიხეილ ნიკოლაევიჩ რომანოვის სამეფო სახელი გახდა. იმ დროს აქ კურორტის ინფრასტრუქტურის განვითარება დაიწყო – 1901 წლისთვის ცემის გავლით ვიწროლიანდაგიანი რკინიგზა გაიყვანეს, რომელიც ბორჯომსა და ბაკურიანს აკავშირებდა. ცემში პირველი სანატორიუმი 1904 წელს გაიხსნა. ამ სანატორიუმის შექმნის ინიციატორი ცნობილი ქართველი ექიმი და საზოგადო მოღვაწე ვახტანგ ღამბაშიძე იყო.
სოფელი ცემი ბაკურიანის რკინიგზის გასწვრივ
