იოანე თორნიკე (დაახლ. 920 — გ. 15 დეკემბერი , 984 ) — ქართველი სარდალი და ათონის ივერონის მონასტრის დამაარსებელი. წმიდა თორნიკე დიდგვაროვანი ოჯახიდან იყო – მამამისი იყო საქართველოს მეფის აშოტ II-ის (937-954 წწ.) თანხლებით. თორნიკე ჯერ მეფე დავით III-ს ემსახურებოდა, რის შედეგადაც ერისთავის (სარდლის) წოდება მიიღო. მისი სამი ძმისშვილი ასევე გახდა წარმატებული სამხედრო ლიდერი (ბიზანტიის იმპერიის სამსახურში).
მაგრამ, სამხედრო კარიერაში განსაკუთრებული წარმატებების მიუხედავად, იოანე გადადგა 960 წელს, რადგან გაიგო, რომ მისმა ახლო ნათესავმა, იოანე ივერონელმა მიიღო ბერობა . ათი წლის შემდეგ ჩადის ათონზე, სადაც დიდი ლავრიდან შორს დააარსა იოანე ნათლისმცემლის ქართული ეკლესია.
976 წელს ბიზანტიაში დაიწყო აჯანყება იმპერატორ ბასილი II-ის წინააღმდეგ.
ბიზანტიის იმპერატრიცა თეოფანია გადაწყვეტს დახმარება სთხოვოს საქართველოს მეფეს და ეს თხოვნით მიმართა ათონელ ბერებს. 978 წელს კონსტანტინოპოლში ჩასული იოანე თორნიკე საქართველოში გაემგზავრა. ის არწმუნებს მეფე დავითს, გაგზავნოს თავისი ჯარი ბიზანტიის დასახმარებლად. ქართველი მეფე სარდალად ნიშნავს ბერი თორნიკეს.
ბერმა წარმატებით დაამტკიცა თავი ბრძოლის ველზე, ჩაახშო აჯანყება 979 წლის 24 მაისს. კონსტანტინოპოლში დაბრუნებისთანავე თორნიკე დიდი პატივით მიიღეს: იმპერატორმა მას საღვთისმსახურო წიგნები, საეკლესიო ჭურჭელი, ოქრო და მაცოცხლებელი ჯვრის ნაჭერი აჩუქა. ამ შესაწირავებით თორნიკე დაბრუნდა ათონში, სადაც დაახლოებით 980 წელს ააგო ივერონის მონასტერი.