ბერძნები დღევანდელი საქართველოს ტერიტორიაზე უძველესი დროიდან ცხოვრობდნენ და აქ დააარსეს მრავალი კოლონია (მათ შორის ფასისი და დიოსკურია – დღევანდელი ფოთი და სოხუმი). შუა საუკუნეებში კავკასიაში ბერძნული დიასპორა აგრძელებდა ზრდას, განსაკუთრებით 1453 წელს კონსტანტინოპოლის აღების და 1461 წელს ტრაპიზონის ბერძნულენოვან იმპერიაში თურქების შემოჭრის შემდეგ. ბერძნების საქართველოში დასახლების სურვილი შემთხვევითი არ არის – თვით თანამორწმუნე ქართველებმა ბევრი განიცადეს თურქთა შემოსევები და ამიტომაც თანაუგრძნობდნენ ბერძნებს. XIX საუკუნის ბერძნულმა დიასპორამაც ბევრი რამ გააკეთა თავისი ახალი სამშობლოსთვის. მაგალითად, სწორედ ბერძნები იყვნენ პიონერები მთის მადანის განვითარებაში. მრეწვეელმა სიმეონიდიმ დააარსა მადნის მოპოვებისა და გადამამუშავებელი ქარხანა. და თუ 1894 წელს მისმა საწარმომ მოიპოვა 40 ათასი პუდი მადანი (655 ტონა), მაშინ 1899 წელს ეს უკვე იყო 91,199 პუდი (1,493 ტონა). 1914 წელს ქალაქ სოხუმში, კოლიუბაკინის ქუჩაზე აშენდა ცნობილი სასტუმრო სან რემო, რომელიც ბერძენი ქრისტოფერ პავლოვიჩ სპანაკის იყო. სასტუმროს გახსნამდე მას ასევე ამუშავებდა პირველი კლასის აღმოსავლური რესტორანი (1896-1913). კიდევ ერთი წარმატებული ბერძენი მეწარმეა დიმიტრი კონსტანტინოვიჩ კომნინო. იგი წარმოიშვა უძველესი კომნენოების ოჯახიდან, რომელთა წარმომადგენლები იყვნენ ბიზანტიისა და ტრაპიზონის იმპერატორები. გარდა ამისა, ის იყო თამბაქოს უმსხვილესი მწარმოებელი ქალაქ სოხუმში. ბერძნებმა ბევრი გააკეთეს ამ ქალაქის გასაუმჯობესებლად. აღსანიშნავია ქრისტოფერ პავლოვიჩ აზვესტოპულოს ღვაწლი, სოხუმის მერიის როტმანი, ვაჭარი უხუცესის, ასევე ვაჭრობისა და ქალაქის მოადგილის. ჯილდოზე ნომინაციაში აღინიშნა შემდეგი დამსახურება: სოხუმში განათების ორგანიზება (200 ფარნის დამონტაჟება); წყალმომარაგების სისტემის მშენებლობა, რომელიც უზრუნველყოფდა ქალაქს კარგი წყლით; ბაზრის მოწყობა; ჭაობიანი საქალაქო მიწების 4042 დესიატინის (4,4 ჰექტარი) გაშრობა და ქალაქის კაპიტალის რეზერვის შექმნა 20 ათასი რუბლის ოდენობით, რამაც შესაძლებელი გახადა ქალაქს აეშენებინა და შეენარჩუნებინა საკუთარი საავადმყოფო.
ბერძენი ქალბატონი
