ტიმატისუბატის მონასტერი (ტიმოთესუბანის ღვთისმშობლის მონასტერი) დაარსდა 1195 წელს ახალციხელი მთავრისა და სარდლის, შალვას ინიციატივით. ტაძრის მშენებლობა დასრულდა 1215 წელს. აშენებული ტაძრის შემდეგი დეტალები არ არის დამახასიათებელი იმ წლებისთვის. ერთ-ერთი ასეთი დეტალი – ტაძრის შესასვლელი – გარკვეული მიზეზების გამო საქართველოსთვის უნიკალურია. პირველ რიგში, XII საუკუნის პორტიკის შემდეგ გვირაბი იწყება. გვირაბის წვეტიანი თაღები მართლმადიდებლური ეკლესიებისთვის დამახასიათებელი არ არის და სპარსულ გავლენას მიანიშნებს. კიდევ უფრო გასაკვირი დეტალია შესასვლელისა და თავად ტაძრის ასაშენებლად გამოყენებული სამშენებლო მასალა – აგური. XII-XIII საუკუნეებში ტაძრები ქვისგან შენდებოდა. საბოლოოდ, რატომღაც, შესასვლელი გადაადგილდა. ტრადიციული მართლმადიდებლური ეკლესიები ჯვრის ფორმისაა აგებული, შესასვლელით ერთ-ერთი მკლავის დასაწყისში. ტიმოთესუბნის მონასტერში მთავარი შესასვლელი მისი სამხრეთ მკლავის დასავლეთით მდებარეობს, რომელიც ჩიხით მთავრდება. ამის მიუხედავად, მეორე, უფრო მოკრძალებული შესასვლელი (დასავლეთ მკლავში) ყველა არქიტექტურული კანონის მიხედვით არის შექმნილი.
ტიმატისუბატის მონასტერი წაღვერთან
