დიდი ჰერცოგი ნიკოლაი მიხაილოვიჩი დაიბადა 1859 წლის 14 აპრილს ცარსკოე სელოში. ის იყო დიდი ჰერცოგის მიხაილ ნიკოლაევიჩისა და დიდი ჰერცოგინია ოლგა ფეოდოროვნას შვიდი შვილიდან პირველი. 1862 წელს ოჯახი ტფილისში გადავიდა საცხოვრებლად – ნიკოლაი მიხაილოვიჩის მამა კავკასიაში მეფის ნაცვალად დაინიშნა. 1875 წელს ნიკოლაი მიხაილოვიჩმა მიიღო თავისი პირველი ოფიცრის წოდება. 1877-1878 წლების რუსეთ-თურქეთის ომის დროს, 1877 წლის ოქტომბერში, პრინცი დაჯილდოვდა წმინდა გიორგის მე-4 ხარისხის ორდენით. პირველი მსოფლიო ომის დასაწყისისთვის დიდი ჰერცოგი ქვეითი ჯარის გენერლის წოდებამდე ავიდა. ნიკოლაი მიხაილოვიჩმა ასევე მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ლეპიდოპტეროლოგიის (პეპლების შემსწავლელი მეცნიერება) განვითარებაში. ნიკოლაი მიხაილოვიჩმა შეძლო შეეგროვებინა იმ დროს რუსეთში ლეპიდოპტერას უდიდესი კოლექცია, რომელიც 110,220 ნიმუშისა და 13,904 სახეობისგან შედგებოდა. 1900 წელს დიდმა ჰერცოგმა მთელი თავისი კოლექცია მეცნიერებათა აკადემიის ზოოლოგიურ მუზეუმს გადასცა. ნიკოლაი მიხაილოვიჩმა აღწერა პეპლების 10 ახალი ტაქსონი. თავად ნიკოლაი მიხაილოვიჩის პატივსაცემად, მისი შრომის აღიარების ნიშნად, მწერების 18 ტაქსონს სახელი მიენიჭა.
ბორჯომი. პრინც ნიკოლაი მიხაილოვიჩის სასახლე
